Lika - Plaški
- Detalji
- Datum kreiranja: 02 Mart 2015
Indeks članaka
Plaški
Plaški je naseljeno mjesto i sjedište opštine u Lici, u Karlovačkoj županiji, Republika Hrvatska.
Ime Plaški prvi put se u sačuvanim dokumentima spominje sredinom 1163. u dokumentima Splitske nadbiskupije.
Srbi su se nastanili na područje Plaškog organizovano u tri navrata, godina 1609, 1639. i 1666. dok su Ličku Jesenicu nastanili 1690. godine. Srbi su istoriji i kulturnom životu Plaškog dali neizbrisiv beleg, naročito nakon osnivanja Gornjokarlovačke eparhije. Plaško beše sedište eparhije, pa se stoga eparhija nazivala i Plaščanskom eparhijom.
Episkop gornjokalovački Pavle Nenadović u dogovoru sa episkopom kostajničkim Aleksijem Andrejevićem 1746. osnivaju Centralno učilište za te dve eparhije, kasnije u narodu poznato kao Plaška bogoslovija. Pre toga je u Plaškom osnovana 1744. Pravoslavna crkvena škola, a kasnije se osniva i Konzistorija i eparhijski arhiv.
Od samog osnivanja fašističke NDH, aprila 1941. godine, antifašistički otpor ustaškom režimu bio je jak na području Plaškog. Na području mesta delovali su partizanski zborovi nazvani po mestima Vera, Kunić i Hum, dok su ćelije Komunističke partije bile Plaški, Lapat i Kunić. Istorijski važan događaj za Plaški desio se 12 - 15. oktobra 1943, kada je u Domu kulture, nekada Domu ZAVNOH-a, održano Drugo zasedanje Zemaljskog antifašističkog veća narodnog oslobođenja Hrvatske.
Dana 1. januara 1944. od dotadašnjih partizanskih jedinica formirana je Plaščanska brigada Osme kordunaške divizije, koja je pridonela oslobođenju mesta.
Pre rata 1991-1995. radila je u Plaškom fabrika sulfatne celuloze Simo Dimić. Bila je to jedina fabrika krajftjajner papira u Jugoslaviji. Delovalo je i ugašeno kino Hum.
Do teritorijalne reorganizacije u Hrvatskoj nalazio se u sastavu bivše velike opštine Ogulin. Plaški se od raspada Jugoslavije do avgusta 1995. godine nalazio u Republici Srpskoj Krajini.
Parohija Plaški pripada Arhijerejskom namjesništvu plaščanskom u sastavu Eparhije Gornjokarlovačke. U Plaškom se nalazi hram Srpske pravoslavne crkve Vavedenje Presvete Bogorodice iz 1755. godine. Parohiju sačinjavaju: Plaški, Zebić, Lapat, Plaščanska Glava, Vera, Suvaja, Janja Gora, Lastovo Brdo, Lisac, Staro Selo, Strikino brdo, Tuk, Jezero, Vupča, Plaščamska Draga, Latin, Lički Kunić i Vojnovac.
Na popisu stanovništva 2011. godine, opština Plaški je imala 2.090 stanovnika, od čega u samom Plaškom 1.281.
U vrijeme popisa stanovništva 1953. i 1961, Plaški je imao status samostalne opštine. Za vrijeme popisa stanovništva 1971, 1981. i 1991, Plaški se nalazio u sastavu Opštine Ogulin.
|
|
 |
