Jelica Belović
Osijek, 1870. – Novi Sad, 1946.
Jelica Belović Bernadžikovska je rođena 1870. godine u Osijeku, gde je završila osnovnu školu. Nižu gimnaziju završava u Đakovu. Bila je učenica zavoda Josipa Juraja Štrosmajera, a školovala se i u Zagrebu, Beču i Parizu.
U Mostaru se upoznala sa Poljakom Jankom Bernadžikovskim, službenikom Okružnog suda, za koga se 1896. godine udala. Ostala je udovica sa jednim sinom tokom Prvog svetskog rata. Umrla je u Novom Sadu.
Ukupan rad Jelice Belović Bernadžikovske može se podeliti na tri segmenta – pedagoški, etnografski i književni. Kao učiteljica je radila u Zagrebu, Rumi, Osijeku, Mostaru, Sarajevu. U Banja Luci je bila upraviteljica više devojačke škole. Zbog problema sa austrougarskim vlastima penzionisana je 1908. godine. U nastavu se vratila 1918. godine, u trgovačkoj školi u Sarajevu.
U Zagrebu je, 1907. i 1908. uredila dva muzeja – etnografski i obrtničko-umetnički. U Pragu je 1910. godine priredila izložbu ”Srpska žena”. Još 1907. je objavila Srpski narodni vez i tekstilnu ornamentiku, a etnografsko istraživanje nastavlja i po povratku u Sarajevo. Vrhunac tog segmenta njenog rada jeste knjiga o kulturnoj istoriji Južnih Slovena koju je objavila na nemačkom jeziku pod imenom Jasna Belović, 1927. godine u Drezdenu.
Posebno je zanimljiva saradnja sa čuvenim folkloristom, pripovedačem i seksologom Fridrihom Salomom Krausom u njegovom godišnjaku Antropofiteja (Antropophitea) (izlazio u Lajpcigu od 1904-1913, ukupno 10 svezaka).
U istraživanju ženske književnosti Jelica Belović zauzima posebno mesto pre svega jer je uredila publikaciju Srpkinja za 1913. godinu kao presek istorije intelektualnog rada Srpkinja. Publikacija obuhvata portrete više od 50 učiteljica, književnica, dobrotovorki i intelektualki. Uvodni tekst, nepotpisan ali nesumnjivo iz njenog pera, ”Žene i književnost”, bavi se uzrocima odsustva žena u književnoj sadašnjosti i istoriji i postavlja pitanja koja će Virdžinija Vulf 1929. godine obraditi u čuvenom eseju Sopstvena soba. Zbog te publikacije, i poznatih uverenja o južnoslovenskom jedinstvu, Jelica Belović Bernadžikovska je morala da napusti Sarajevo i ode u Osijek, gde je ostala do 1917. godine, kada se vraća u Sarajevo, gde je postala urednica lista ”Narodna snaga”.
U Bibliografiji knjiga ženskih pisaca štampanih u Vojvodini, Srpbiji, Južnoj Srbiji i Crnoj gori do svršetka godine 1935 , objavljenoj u Beogradu 1936, nabrojano je 20 njenih antropoloških, pedagoških i etnografskih radova, dok je u knjižici Pedeset godina života i rada (Novi Sad, 1936) navedeno više od 40 knjiga i većih publikacija, uz veliki broj pojedinačnih članaka.
Dr Tihomir Ostojić uporedio je značaj njenog rada sa delom Vuka Karadžića i Jovana Cvijića.
Izvor „Knjiženstvo“
Žena i svet, 1925.
