Manastir Dobrićevo
Manastir se nalazi sa lijeve strane magistralnog puta Bileća-Trebinje, oko 12 km južno od Bileće, nedaleko od Bilećkog jezera, u selu Orah. Prvobitno se nalazio pokraj same rijeke Trebišnjice u Dobrićevskom selu. Podignut je na temeljima ranohrišćanske bazilike, prema manastirskom pečatu iz 1232. godine („Monografija manastira Dobrićevo“ Leontije Ninković, str.4).
Godine 1967, u ono vrijeme skupim i veoma složenim konzervatorskim zahvatom je prenesen na sadašnju lokaciju. Prenošenje je izvršeno u okviru projekta spasavanja spomenika kulture i umjetnosti iz potopljenog područja rijeke Trebišnjice, koji su realizovali stručnjaci naših Zavoda za zaštitu spomenika i Standford univerziteta iz Los Anđelesa (SAD).
Pored crkve na novu lokaciju preneseni su i neki pomoćni manastirski objekti, grobovi sa spomenicima, kao i Crkva Sv. Nikole sa Nistihalja, koja se danas uklapa u jedinstven arhitektonski kompleks manastira Dobrićevo.
Crkva Sv. Nikole i manastirski konak
Manastir Dobrićevo svojom arhitekturom i živopisom spada u red najznačajnijih srpskih srednjovjekovnih manastira. Sondažna, ali ne sistematska arheološka iskopavanja ukazuju da je manastir nastao prije 15. vijeka, a narodna tradicija, tako prisutna i dominantna, vezuje ga za nemanjićki period, na što ukazuju i skromni ostaci fresaka srpskih vladara Sv. Simeona Mirotočivog i Sv. Stefana Dečanskog u najstarijim slovima centralnog živopisa. Stručni radovi i monografija ovog manastira takođe potvrđuju datiranje manastira u nemanjićki period.
-Manastirska crkva posvećena Vavedenju Presvete Bogorodice
Crkva manastira Dobrićevo posebno je interesantna za proučavanje istorije arhitekture, jer slikovito ilustruje preplitanje dva stila: raškog u osnovi crkve i gotskog u nadgradnji, nastalih pod uticajem raške arhitektonske škole i dubrovačke zakašnjele gotike.
Posebnu vrijednost ove crkve predstavljaju freske nastajale jedne preko drugih različitim tehnikama, od različitih živopisaca i u različitim vremenima, što je umnogome otežavalo njihovo skidanje i ponovno postavljanje. U zapisu Teodora Zografa iz 1672. godine, koji je ujedno i najranije datirani dokument o postajanju fresaka i njihovom retuširanju govori se da je crkvu obnovio pop Bajović (Jeromonah Mojsej), a da je autor fresaka slikar Teodor, ujedno i retušer starijeg živopisa.
U starijim slojevima rađenim u alseko tehnici otkrivene su freske koje je radio Georgije Mitrofanović krajem 16. ili početkom 17. vijeka, koji je u to vrijeme smatran najznačajnijim freskopiscem (freskopisao manastir Zavalu, Pećku Patrijaršiju, Hilandarsku trpezariju).
U dugoj i burnoj istoriji manastir je bio centar duhovnosti i pismenosti, a istovremeno je služio i kao mjesto pomirenja zavađenih naroda i plemena pod „Dobrićevskim kolom“, tj. pod manastirskim polijelejem. To kolo, drveni polijelej, u stvari je remek djelo Gerasima Dobrićevca iz 1754. godine, rađeno u drvetu i sedefu i ukrašeno ikonama.
Sačuvano je danas u još živoj narodnoj zakletvi: „Tako mi kola Dobrićevskog i kubeta Kosijerevskog!
Među naročitim manastirskim svetinjama koje privlače pažnju brojnih posjetilaca su čudotvorne mošti nepoznatog Svetitelja, kao i freska Tajne Večere.
Jedinstvena je po tome što je Gospod Isus Hristos sa strane, a ne u sredini, kako je uobičajeno u freskopisanju, a na njoj se uočava i pribor za jelo, koji budući slikan po uzoru na tada postojeći, za to vrijeme 16. vijeka vjerodostojno oslikava visok stepen srpske kulture.
Posljednjih godina manastirski kompleks se sve više uređuje, posjetioci su sve brojniji, a o Troičinu dne kada se održava Dobrićevski sabor, ovdje bude više hiljada posjetilaca i učesnika različitih kulturnih sadržaja. Manastir tako sve više dobija onaj sjaj, značaj i ulogu koju je imao vijekovima.
U novije vrijeme u blizini manastira (na manastirskom imanju), po blagoslovu Njegovog Preosveštenstva Episkopa Zahumsko-hercegovačkog i primorskog Gospodina Grigorija osnovan je skit Sv. Ane, u kome trenutno žive dvije monahinje.